Panik Atak Şiddeti Ölçeği (PDSS)
PDSS Panik Atak Şiddeti Ölçeği ile panik bozukluğunuzu ücretsiz değerlendirin. Online test, anında sonuç. Panik atak şiddetinizi ölçün.
Teste Başlamak İçin Bilgilerinizi Girin
Önemli Bilgilendirme
Sitemizde yer alan testler tanı koymaz. Bu testler yalnızca öz farkındalık kazanmanız için sunulmuştur. Hastalık tanısı koyma yetkisi yalnızca psikiyatri hekimlerine aittir.
Panik atak şüphesi varsa mutlaka bir psikiyatri uzmanı ile görüşün.
PDSS (Panic Disorder Severity Scale), panik bozukluk semptomlarının şiddetini değerlendirmek için kullanılan klinik bir ölçektir. Son 1 hafta içindeki panik atakların sıklığını, şiddetini ve yaşam kalitesine etkisini ölçer.
Bu ölçek, tedavi öncesi durum tespiti ve tedavi sürecinin izlenmesinde psikiyatristler tarafından yaygın olarak kullanılır.
PDSS Nedir?
PDSS, Shear ve arkadaşları tarafından 1997'de geliştirilmiş 7 soruluk bir ölçektir. Her soru panik bozukluğun farklı bir boyutunu değerlendirir:
- Panik Atak Sıklığı: Son 1 haftada kaç kez oldu?
- Atak Şiddeti: Ne kadar yoğun hissettiniz?
- Beklenti Kaygısı: "Tekrar olacak" korkusu var mı?
- Kaçınma Davranışı: Korkulan yerlerden kaçınıyor musunuz?
- Fiziksel Belirtiler: Kalp çarpıntısı, nefes darlığı vb. var mı?
- İş/Sosyal İşlevsellik: Yaşamınıza etkisi nedir?
- Ev/Aile İşlevselliği: Ev hayatınıza etkisi nedir?
Her soru 0-4 arası puanlanır. Toplam puan aralığı 0-28'dir.
PDSS Puanlaması ve Yorumlama
0-7 Puan: Hafif Panik Bozukluk
Seyrek panik ataklar var, yaşam kalitesine hafif etki ediyor. Psikoterapi (BDT) önerilir. İlaç tedavisi genellikle gerekmez, nefes egzersizleri ve gevşeme teknikleri yardımcı olabilir.
8-15 Puan: Orta Şiddette Panik Bozukluk
Belirgin panik ataklar hayatınızı etkiliyor. Bazı yerlerden/durumlardan kaçınma başlamış. Tedavi şiddetle önerilir. BDT + gerekirse ilaç tedavisi.
16-24 Puan: Ağır Panik Bozukluk
Sık ve şiddetli panik ataklar. Agorafobi gelişmiş olabilir (kapalı yerlere, kalabalığa girememe). İş/sosyal yaşam ciddi etkilenmiş. Acil profesyonel tedavi gerekiyor. İlaç + BDT kombinasyonu şart.
Panik Atak Belirtileri Nelerdir?
Panik atak, ani başlayan, 10 dakikada zirveye ulaşan yoğun korku/rahatsızlıktır. Aşağıdaki belirtilerden en az 4 tanesi varsa panik atak tanısı konur:
Kardiyovasküler
- Kalp çarpıntısı, hızlı nabız
- Göğüs ağrısı/sıkışması
- Kan basıncı yükselmesi
Solunum
- Nefes darlığı, boğulma hissi
- Hiperventilasyon (hızlı nefes)
- Göğüste sıkışma
Nörolojik
- Baş dönmesi, sersemlik
- Bayılacakmış hissi
- Gerçekdışılık hissi (derealizasyon)
- Kendini garip hissetme (depersonalizasyon)
Otonom Sistem
- Terleme, titreme
- Sıcak/soğuk basmaları
- Karıncalanma, uyuşma
- Mide bulantısı
Psikolojik
- Ölüm korkusu: "Kalp krizi geçiriyorum, öleceğim" hissi
- Kontrolü kaybetme korkusu: "Delireceğim, çıldıracağım" hissi
- Yoğun korku ve dehşet
Önemli!
Panik atak kalp krizi DEĞİLDİR ve ölümcül değildir. Ancak ilk kez yaşandığında çoğu kişi acile gider çünkü kalp krizi sanır. EKG ve kan tahlilleri normal çıkar. Psikiyatri konsültasyonu önerilir.
Panik Bozukluk Tedavisi
Panik bozukluk yüksek oranda tedavi edilebilir. Doğru tedaviyle hastaların %80-90'ı iyileşir.
1Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)
Panik bozukluk için en etkili psikoterapi. İntersentif Maruziyet ve Bilişsel Yeniden Yapılandırma kullanılır.
- Panik tetikleyicilerini tanıma: Nefes darlığı → "Kalp krizi" düşüncesi → Daha fazla korku
- Felaketleştirmeyi durdurmak: "Öleceğim" yerine "Bu sadece panik, geçecek"
- İntersentif maruziyet: Panik belirtilerini kasıtlı oluşturup (hızlı nefes, dönme) korkunun azalmasını sağlamak
- Kaçınmayı kırma: Korkulan yerlere (market, toplu taşıma) adım adım dönmek
2İlaç Tedavisi
Panik bozuklukta 2 ana ilaç grubu kullanılır:
SSRI/SNRI Antidepresanlar (Uzun Vadeli)
- Paroksetin (Seroxat), Essitalopram (Cipralex), Sertralin (Lustral)
- Etki 2-4 haftada başlar
- Panik ataklarını azaltır, beklenti kaygısını düşürür
- En az 6-12 ay kullanılır
Benzodiazepin (Kısa Vadeli / SOS)
- Alprazolam (Xanax), Klonazepam (Rivotril)
- Hızlı etki (15-30 dk), panik atağı keser
- Bağımlılık riski! Sadece kısa süre / acil durumlarda
- Uzun vadeli kullanım önerilmez
3Nefes Egzersizleri ve Rahatlama Teknikleri
Diyafram Nefesi: Karından nefes alma (4 sn içe, 7 sn tutma, 8 sn dışa). Panik atakta parasempatik sistemi aktive eder, kalp hızını düşürür.
Progresif Kas Gevşemesi: Kasları sıkıp gevşetme. Gerginliği azaltır.
Mindfulness: "Şimdi ve burada" odaklanma. "Gelecekte panik olacak" endişesini azaltır.
Panik Atak mı, Kalp Krizi mi?
İkisi de benzer belirtiler gösterir, ancak kritik farklar vardır:
| PANİK ATAK | KALP KRİZİ |
|---|---|
| Ani başlar, 10 dk'da zirve | Yavaş başlar, kötüleşir |
| Göğüs ağrısı keskin, bıçak gibi | Ağrı küt, ezilme hissi, kola yayılır |
| 20-30 dk içinde geçer | Devam eder, kötüleşir |
| Hareketle değişmez | Egzersizle kötüleşir, dinlenmede hafifler |
| Genç yaşta (20-40 arası) sık | Genellikle 50+ yaş, risk faktörleri var |
| EKG normal | EKG anormal (ST değişikliği, T inversiyonu) |
| Troponin (kalp enzimi) normal | Troponin yükselmiş |
Önemli Uyarı
İLK KEZ yaşıyorsanız 112'yi arayın! Panik atak tamamen zararsız olsa da ilk kez olanlar için kalp krizi olasılığını ekarte etmek gerekir. Acilde kontrol edildikten sonra psikiyatri konsültasyonu isteyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Online veya Yüzyüze Terapi İçin Randevu Alın
Yaşadığınız zorluklarla başa çıkmak için doğru zamanda doğru adımı atın. Size yardımcı olmak için buradayım.
İlk görüşmede detaylı değerlendirme yapılır ve size özel tedavi planı oluşturulur.
