DEPRESYON
Depresyon nedir?
Ruhsal hastalıklar içinde en sık rastlanan hastalıklardan biridir. Depresyon, kendi başına ortaya çıkan bir hastalık olabildiği gibi, bazı ruhsal hastalıklara eşlik edebilir. Gündelik dilde ise insanların üzücü bir durum yaşadıktan sonra içine girdiği ruhsal durum olarak ifade edilmektedir. Gündelik yaşamda insanların kendileri için sıkıntı yaratan durumlarla çok sık karşılaşmalarına bağlı depresyonun belirtilerini ifade eden semptomları çok sık yaşamaktadırlar.
Bir ruhsal hastalık olarak depresyon belli belirtiler kümesinden oluşmaktadır. Bu belirtiler kümesinde başat olanı üzüntü ve mutsuzluktur. Üzüntü ve mutsuzluk insana dair normal ve gerekli bir duygudur. Normal ve gereklidir, çünkü yaşam karşısında nasıl bir yol izlememiz gerektiği konusunda bize kılavuzluk eder, bizim için neyin değerli olduğu konusunda fikir verir. İnsanın sevdiği birini kaybetmesi ya da işinden ayrılması veya biriyle artık ilişkisinin bitmiş olması ve bu durumlar karşısında kendini üzgün hissetmesi, bu durumların o kişi için değerli ve önemli olduğunu gösterir. Depresyondaki üzüntü ve keder duygusu yukarıda belirtilen durumlar karşısında kişinin kendini üzüntü ve mutsuz hissetmesinden çok daha farklıdır. Depresyonda iken üzüntü ve keder duyguları çok daha güçlü ve uzun sürelidir. Üzüntü ve keder duygularının yanında, geçmişe dair pişmanlıklar ve geleceğe dair karamsarlık da yoğun bir şekilde yaşanır.
Depresyonun önemli ikinci belirtisi kişinin geçmişte yaptığında zevk ve keyif aldığı şeylerden artık keyif ve zevk almamasıdır. Kişide ciddi bir şekilde keyif ve haz kaybı yaşanmaktadır. Kişinin zevk ve haz aldığı şeylerden zevk almamasının yanında, kişi günlük yaşamını devam ettirecek işleri yapmakta da oldukça zorlanmaktadır. Örneğin günlük temizlik işleri evin düzenlenmesi veya temizlenmesi kişi için oldukça zorlayıcıdır. Birçok kişi depresyon sonucunda keyif ve haz aldığı şeylerden artık zevk almadığını düşünür. Fakat durum bunun tam tersidir. Kişi, keyif ve haz veren şeylerden vazgeçtiği, sosyal çevresiyle ilişkilerini askıya aldığı için depresyona girer. Yani bir yönüyle depresyonun, keyif aldığımız ve bizi bir yönüyle var eden, kendimizi değerli ve anlamlı hissettiğimiz etkinliklerden geri çektiğimiz için bir sonuç olarak ortaya çıktığını söyleyebiliriz.
Depresyonun bilgi belirtiler hükümetinin olduğunu yukarıda belirtmiştik. bu belirtileri sıralayacak olursak;
- Sürekli üzüntü, keder yaşamak çökkün ruh hali
- Yorgunluk halsizlik ve bitkinlik gibi bedensel şikayetler
- Geçmişe dair yoğun pişmanlık duyguları ve geleceğe dair karamsarlık. Kişi geçmişe dair pişmanlık yaşarken sürekli keşkeklerle boğuşur, geleceğe dair karamsarlık yaşarken de içinde bulunduğu boru halinin sonsuza kadar devam edebileceğini düşünür. Özellikle geleceğe dair karamsarlık kişide intihar düşüncelerinin oluşmasına sebep olabilir
- Kişinin dikkatini toplamasını da ciddi zorluklar yaşaması
- Unutkanlığın artması
- Kişinin iştahında artma ya da azalma, aşırı kilo kaybı veya aşırı şekilde kilo alımı
- Cinsel istekte azalma
- Eskiden keyif alarak yapmış olduğu şeylerden artık keyif alamama
- Huzursuzluk, öfke ve sinirlilik için sık bir şekilde yaşanması
Depresyonun ortaya çıkış nedeni
Depresyonun tek bir nedeni yoktur. Biyolojik, çevresel, kalıtsal, duygusal, fizyolojik ve bilişsel etkenlerin hepsi veya birkaçının etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilir. Fakat sebebi ne olursa olsun devam etmesini temel nedeni bilişsel ve davranışsal etkenlerdir. Depresyon kişilerde zaman için de ortaya çıkabilir. Ortaya Çıktıktan sonra kendi kendini devam ettirmek gibi özelliğe sahiptir. Kişi depresyondan önceki durumundan veya özelliklerinden çok farklı biri haline gelebilir. Örneğin başarılı bir iş adamı iflasın eşiğinde hayatı başarısızlıklarla dolu biri olarak kendini görebilir. Çocuklarına karşı şefkat dolu ve çocuklarıyla arası çok iyi olan bir anne çocuklarına yük olduğunun düşünerek ölmeyi isteyebilir. Arkadaşlarıyla zaman geçirmeyi çok seven biri arkadaşlarını görmek istemeyen biri haline gelebilir
Depresyonun Tedavisi
Depresyonun tedavisi, ilaçlar ve psikoterapi ile yapılmaktadır. Tek başına ilaç tedavisi, tek başına psikoterapi veya ilaç ile psikoterapi tedavide birlikte kullanılabilmektedir. Kişinin ruhsal bir sıkıntı yaşaması durumunda ilk olarak bir psikiyatri uzmanına başvurması önemlidir. İlaç kullanımı kişinin psikiyatristi tarafından uygulanır ve takibi yapılır. Psikoterapi ile depresyon tedavisinde yapılmış olan çalışmalarda en etkili terapi yönteminin bilişsel davranışçı terapi olduğu tespit edilmiştir.